Κηπόκοσμος Garden Center KASTORIA

Αρωματικά φυτά και αρωματοθεραπεία (της Θεοδώρας Κυπριανού)

Τα τελευταία χρόνια υπάρχει παγκόσμια ένα ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα λεγόμενα «αρωματικά φυτά» και τις πολλαπλές χρήσεις τους. Παρατηρείται μια αυξημένη άλλωστε ζήτηση σε φυσικά προϊόντα που είναι συνυφασμένη με το σύνθημα «επιστροφή στη φύση». Έτσι η «αρωματοθεραπεία», η μέθοδος δηλαδή αξιοποίησης των αιθερίων ελαίων για τη βελτίωση της υγείας και της ομορφιάς, βρίσκεται στην ακμή της. Εντούτοις είναι μια πανάρχαια μέθοδος, η ιστορία της οποίας χάνεται μέσα στα βάθη των αιώνων. Η αρμονία άλλωστε της υγείας και της ομορφιάς αποτελούσε ζητούμενο για τον άνθρωπο κάθε εποχής.

«Αρωματικά φυτά» είναι γενικά τα φυτά από τα οποία με διάφορες μεθόδους λαμβάνονται αρωματικές ουσίες: τα αιθέρια έλαια. Όλες οι παραμεσόγειες χώρες, είναι εξαιρετικά πλούσιες σε αυτοφυή αρωματικά φυτά, πολλά από τα οποία καλλιεργούνται και συστηματικά. Τα κυριότερα αρωματικά φυτά ανήκουν στις οικογένειες Labiatae (Χειλανθή), Umbelliferae (Σκιαδιοφόρα), Lauracae (Δαφνοειδή), Myrtacae (Μυρτώδη) και Compositae (Σύνθετα).

Τα «αιθέρια έλαια» είναι όπως δηλώνει το όνομα τους ελαιώδη, υγρά και πτητικά (δηλαδή εξατμίζονται γρήγορα). Απαντώνται σε διάφορα μέρη των φυτών (όπως άνθη, φύλλα, καρπό, βλαστούς, αδένες, αδενώδεις τρίχες, κορμό, ρίζες κλπ). Μπορεί κάποτε να βρίσκονται αιθέρια έλαια διαφορετικής σύστασης στο ίδιο ή άλλο μέρος του ιδίου φυτού. Σε κάθε ένα από τα αιθέρια έλαια, αξίζει να αναφερθεί ότι βρίσκονται μέχρι και 200 διαφορετικές χημικές ενώσεις!

Έτσι εξηγείται και η ποικιλία των ιδιοτήτων τους. Μπορούν να δρούν σαν καλλυντικά, αντισηπτικά, αντιμικροβιακά, τονωτικά, στυπτικά κλπ. Τα φυτά πρώτα συλλέγονται και ξηραίνονται. Μετά λαμβάνονται από αυτά τα αιθέρια έλαια, βασικά με τους εξής τρόπους:

Α) με απόσταξη (δηλαδή βρασμό των φυτικών τμημάτων σε νερό ή διαβίβαση υδρατμών μέσω ειδικών συσκευών στα φυτά).
Β) με έκθλιψη (δηλαδή σύνθλιψη του φλοιού με τρίψιμο μέσα σε κατάλληλο δοχείο, το οποίο φέρει αιχμηρές προεξοχές).
Γ) με εκχύλιση (με πτητικούς ή μη πτητικούς διαλύτες).

Η ιστορία της αρωματοθεραπείας αρχίζει με τις «πρωτόγονες φυλές», όπως μαρτυρούν και οι αποστακτήρες αλλά και τα μυροδοχεία και τα άλλα αρωματικής χρήσης σκεύη που έχουν έρθει στο φως με τις ανασκαφές. Οι Αιγύπτιοι όμως κατέγραψαν πρώτοι σε πάπυρους ότι χρησιμοποιούσαν τα έλαια για θεραπευτικούς σκοπούς και για βαλσάμωση διαφόρων ζώων αλλά και των ίδιων των Φαραώ. Εξ άλλου ο πολιτισμός τους είναι γνωστός για τους βοτανικούς κήπους στους οποίους καλλιεργούσαν κυρίως σπάνια φυτά προερχόμενα από την Ασία, τις Ινδίες και την Αραβία. Αλλά και οι αρχαίοι Κινέζοι ήταν αρκετά εξοικειωμένοι με τα μυστικά της αρωματοθεραπείας.

Οι γνώσεις αυτές πέρασαν στους Έλληνες και μετά στους Ρωμαίους. Στους Ελληνες κυρίως γιατρούς αποδίδεται η βελτίωση της αρωματοθεραπείας επιστημονικά, με κορυφαία την ίδρυση της περίφημης Ιατρικής Σχολής στην Κω από τον Ιπποκράτη, που θεωρείται και ο πατέρας της Ιατρικής. Στην αρχαία Ρώμη ο Γαληνός, προσωπικός γιατρός των Ρωμαίων αυτοκρατόρων, που θεωρείται και ο πατέρας της Φαρμακευτικής, ήταν φανατικός χρήστης της αρωματοθεραπείας. Αναφορές στην αρωματοθεραπεία συναντούμε και στη Βίβλο. Γύρω στον 8ο αιώνα μ.χ οι Άραβες βελτίωσαν σημαντικά τις μεθόδους λήψης των αιθερίων ελαίων και έφτιαξαν καινούργια ελιξήρια και φάρμακα.

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές πάντα, στο Μεσαίωνα παρατηρήθηκε σε επιδημίες λοιμωδών νόσων π.χ χολέρας και πανώλης ότι δεν προσβάλλονταν από τα νοσήματα αυτά οι παραγωγοί αιθερίων ελαίων. Κατά την Αναγέννηση όμως, λόγω των συνθετικών φαρμάκων που άρχισαν να φτιάχνονται, η αρωματοθεραπεία ξεχάστηκε. Το 19ο δε αιώνα, με την ανάπτυξη της Χημείας, εκτοπίστηκε εντελώς.

Αυτό όμως, που βασικά παρακίνησε τους επιστήμονες να ξαναασχοληθούν συστηματικά πλέον σε δεκάδες πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα με την αρωματοθεραπεία, ήταν τα εντυπωσιακά της αποτελέσματα στην περίθαλψη τραυματιών κατά τους δυο Παγκοσμίους Πολέμους. Συγκεκριμένα ο Γάλλος χημικός Rene Gattefosse κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου γιάτρεψε πρώτα μέσα σε αιθέριο έλαιο λεβάντας τα δικά του εγκαύματα και μετά συνέχισε να θεραπεύει και άλλες σοβαρές περιπτώσεις εγκαυμάτων, κατασκευάζοντας παράλληλα ένα ευρύ φάσμα θεραπευτικών ελαίων, πολλά από τα οποία είναι γνωστά μέχρι και σήμερα.

Γύρω στο 1940 η Marguerite Maury πειραματίστηκε με τη λεγόμενη «ολιστική» χρήση των αιθέριων ελαίων, με μεθόδους δηλαδή που αφορούν την υγεία ολόκληρου του σώματος. Έδωσε έτσι θεραπείες σε διάφορα άτομα με διάφορες ψυχικές και σωματικές «ανισορροπίες». Οι έρευνες της αυτές έθεσαν μεταξύ άλλων τη βάση για το λεγόμενο «μασσάζ» της αρωματοθεραπείας και τις σύγχρονες θεραπείες ομορφιάς του δέρματος.

Ας σημειωθεί ότι οι χρήσεις των αρωματικών φυτών είναι ανάλογες με τα αιθέρια έλαια που περιέχουν. Τα έλαια αυτά χρησιμοποιούνται σήμερα σε ευρεία κλίμακα από πολλές βιομηχανίες (αρωμάτων, σαπουνιών, καλλυντικών, τσιγάρων, τροφίμων κλπ), αλλά ενίοτε και σαν αρτύματα ή καρυκεύματα φαγητών όπως π.χ η δάφνη, η ρίγανη, το δενδρολίβανο κλπ. Οι εφαρμογές των ελαίων αυτών στο χώρο των καλλυντικών φαίνονται σήμερα να είναι απεριόριστες. Περιέχουν μεταξύ άλλων θρεπτικές ουσίες, δραστικά οξέα και βιταμίνες, που θεωρούνται ιδανικά για μασάζ και που επιβραδύνουν τη διαδικασία της γήρανσης. Είναι γνωστή άλλωστε η χρήση λίγων σταγόνων αιθερίου ελαίου π.χ λεβάντας ή γερανίου στο μπάνιο για τόνωση και για ξεκούραση. Οι σταγόνες των αιθερίων ελαίων χρησιμοποιούνται και για αρωματισμό του χώρου και για καθαρισμό της ατμόσφαιρας.

Οι θεραπευτικές τους ιδιότητες ήταν, όπως είπα, γνωστές από τα αρχαία χρόνια. Αλλά και σήμερα εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται, ιδίως στην Ευρώπη και την Αμερική, με πάμπολλους τρόπους: είτε για εξωτερική χρήση (αλοιφές, διαλύματα κλπ) με εντριβές, λουτρά και κομπρέσες, είτε για εσωτερική χρήση (σιρόπια, ροφήματα αφεψήματα, εγχύματα κλπ). Μερικά από αυτά παρουσιάζουν αντισηπτική δράση, μερικά δρουν σαν διεγερτικά της όρεξης, μερικά σαν καταπραϋντικά, άλλα σαν διουρητικά, εμμηναγωγά κλπ. Είναι σε γενικές γραμμές πολύ χρήσιμα στον άνθρωπο. Χρειάζεται όμως προσοχή: Τα αιθέρια έλαια για να έχουν καλά αποτελέσματα πρέπει να είναι άριστης ποιότητας, να προέρχονται από υγιή φυτά και κυρίως να μην είναι νοθευμένα.

Τα τελευταία χρόνια ανθεί ιδίως στην Αμερική η λεγόμενη «εναλλακτική» Ιατρική, η οποία χρησιμοποιεί μεταξύ άλλων και την αρωματοθεραπεία. Άλλες εναλλακτικές θεραπείες που χρησιμοποιούνται συχνά είναι η χαλάρωση, το μασάζ, ο βελονισμός, η ομοιοπαθητική, η ρεφλεξολογία, η οστεοπαθολογία, η χειροπρακτική κλπ. Οι ασθενείς καταφεύγουν σε αυτές είτε για θεραπείες άγχους, νευρικότητας, κατάθλιψης κλπ, αλλά και από χρόνιους πόνους ημικρανιών, αρθρίτιδας, πλάτης κλπ. Είναι σίγουρα ένα νέο πεδίο δράσης το οποίο αξίζει να ερευνηθεί και να τύχει περισσότερης προσοχής και ενδιαφέροντος. Ευτυχώς η «ορθόδοξη» Ιατρική άρχισε να στρέφεται προς αυτή την κατεύθυνση.

Ας έχουμε όμως υπόψη ότι τα αιθέρια έλαια δεν είναι πανάκεια ούτε μπορούν να θεραπεύσουν όλες τις ασθένειες ούτε να αντικαταστήσουν ολοκληρωτικά τα συνθετικά φάρμακα. Γι' αυτό κατά τη γνώμη μου πρέπει να συνδυάζονται με τις άλλες μεθόδους θεραπείας. Έτσι θα υπάρχει μια αρμονία για καλύτερη, αμεσότερη και πιο δραστική αντιμετώπιση των παθήσεων.

Θεοδώρα Χρ. Κυπριανού
Βιολόγος

Βασιλικός-Ώκυμο το βασιλικό-Ocymum Basilicum

Περιγραφή: Φυτό ποώδες μονοετές καλλωπιστικό, πολύ δημοφιλές στην Ελλάδα με φύλλα ελλειπτικά και ωοειδή και άνθη άσπρα που σχηματίζουν στάχεις στις κορφές των βλαστών. Υπάρχουν δεκάδες ποικιλίες με διαφορές στο μέγεθος και στο χρώμα του φυλλώματος. Το φυτό το βρίσκουμε σε όλη την Ελλάδα σαν καλλιεργούμενο στους κήπους και στις γλάστρες των σπιτιών για την καλλωπιστική του αξία. Ανθίζει από την άνοιξη μέχρι το καλοκαίρι ανάλογα με την εποχή σποράς. Ο βασιλικός κατάγεται από την Ινδία όπου ήταν ιερό φυτό αφιερωμένο στον Κρίσνα και τον Βισνού. Ωστόσο από την αρχαιότητα μεταφέρθηκε στην Ευρώπη όπου έγινε πολύ δημοφιλής στην λεκάνη της Μεσογείου. Στην Ελλάδα το έφερε ο Μέγας Αλέξανδρος, όταν από την εκστρατεία του στις Ινδίες μεταξύ των άλλων έφερε και το του βασιλέως φυτό. Οι αρχαίοι Έλληνες δεν εκτιμούσαν το φυτό καθώς πίστευαν ότι οι σκορπιοί προτιμούσαν να φωλιάζουν κάτω από τις γλάστρες του και ότι η έντονη μυρωδιά του ήταν είδος κατάρας. Τον θεωρούσαν λοιπόν σημάδι θανάτου. Αντίθετα οι Ρωμαίοι το θεωρούσαν ερωτικό φίλτρο, σημάδι αγάπης και φυλακτό. Οι Αιγύπτιοι τον χρησιμοποιούσαν μαζί με άλλα φυτά στις ταριχεύσεις και οι Γαλάτες το χρησιμοποιούσαν σε τελετές εξαγνισμού μαζί με νερό πηγής. Πιθανόν από εκεί να κρατάει τις ρίζες του και το χριστιανικό έθιμο του αγιασμού με τον βασιλικό. Οι νεοέλληνες αντίθετα με τους προγόνους τους εκτιμούν το φυτό και πιστεύουν ότι απωθεί τα κουνούπια. Το χρησιμοποιούν μάλιστα πολύ στην μαγειρική. Ο βασιλικός χρησιμοποιείται στην κηπουρική, την αρωματοποιία, την μαγειρική, την ζαχαροπλαστική και σαν θεραπευτικό υλικό.

Η χρήση του είναι εσωτερική και εξωτερική.

Εσωτερική: το ρόφημα καταπραΰνει τους σπασμούς της κοιλιάς, τη νεύρωση στομάχου, τις ημικρανίες και βοηθά στη μνήμη. Τα φύλλα του φυτού βοηθούν στη δυσκοιλιότητα όταν φαγωθούν τρυφερά.

Τρόπος παρασκευής ροφήματος
αφέψημα: βράζουμε κλαδάκια και φύλλα βασιλικού και πίνουμε το αφέψημα χλιαρό.

Τρόπος παρασκευής σαλάτας
Παίρνουμε τρυφερά κλαδάκια φρέσκου βασιλικού τα κάνουμε σαλάτα με λάδι και τα τρώμε.

Εξωτερική: Γνωστό αντισηπτικό. Το βάφτισμα των φύλλων μέσα στο νερό για αρκετή ώρα έχει σαν αποτέλεσμα να μη μουχλιάζει το νερό αυτό. Γι' αυτό και ο βασιλικός χρησιμοποιείται από την Εκκλησία για τον αγιασμό του νερού.

Music Of Flowers- Music

Surfinia - Petunia (Σερφίνια)

Διακοσμήστε το μπαλκόνι σας με πολύχρωμες ζαρτινιέρες!
Ελάτε σε εμάς με τις παλιές σας ζαρτινιέρες, διαλέξτε τα φυτά σας τα οποία φυτεύουμε κατευθείαν ........
και είναι έτοιμα να στολίσουν το μπαλκόνι σας!

Βιοδυναμική κηπουρική. Φυτεύοντας παρέα με το φεγγάρι.

Οι παλιοί αγρότες και καλλιεργητές γης συνήθιζαν να συνδέουν τις γεωργικές εργασίες τους με τις φάσεις της σελήνης. Στην απλοϊκότητά τους ανακάτευαν προλήψεις, θρησκείες και μαγικές δυνάμεις. Όλα αυτά πήραν μια πιο συγκεκριμένη μορφή και αναπτύχθηκαν πιο οργανωμένα σ' αυτό που σήμερα ονομάζουμε βιοδυναμική κηπουρική.



Τι είναι η βιοδυναμική κηπουρική

Η βιοδυναμική είναι μια θεωρία που ανέπτυξε πρώτος ο Αυστριακός φιλόσοφος, επιστήμονας και παιδαγωγός Ρούντολφ Στάινερ (Rudolf Steiner) και βασίστηκε στην αρχή σύμφωνα με την οποία κοσμικοί παράγοντες επηρεάζουν την ισορροπία της ζωής στη γη. Ο Στάινερ εκτός των άλλων υπήρξε και ειδικός στην καλλιέργεια της γης και αρχιτέκτονας και θεωρείται ο γκουρού της βιοδυναμικής κηπουρικής. Μπορούμε να πούμε πως η προσέγγιση τού Στάινερ στην καλλιέργεια φυτών είναι πνευματιστική. Η θεωρία της βιοδυναμικής παρουσιάστηκε το 1922, αναβιώνοντας αρχαίες θεωρίες, με το να αναγνωρίζει τις κοσμικές ενέργειες που δημιουργούν και ρυθμίζουν τη ζωή. Ο όρος βιοδυναμική έχει ελληνική ρίζα (από τις λέξεις βίος=ζωή και δύναμις=ενέργεια). Συνεπώς, η βιοδυναμική κηπουρική αναφέρεται στις κηπουρικές εργασίες, που γίνονται με τη βοήθεια των δυνάμεων, που μπορούν να δημιουργούν και να ρυθμίζουν τη ζωή.

Η κοσμική επιρροή στην καλλιέργεια των φυτών

Όλοι οι καλλιεργητές κηπουροί έχουν γνώση της σημασίας της ηλιακής ενέργειας, δηλαδή το πώς η ενέργεια που προέρχεται από τον ήλιο υποστηρίζει την ζωή των φυτών. Ωστόσο δεν γνωρίζουν όλοι οι κηπουροί ότι και οι κοσμικές ενέργειες, οι ενέργειες δηλαδή που προέρχονται από όλους τους πλανήτες επηρεάζουν τις φυσιολογικές δραστηριότητες των φυτών. Εξαιτίας των διαφορών αυτών των βοηθητικών ενεργειών, το φύτεμα κατά την διάρκεια συγκεκριμένων ημερών του κύκλου της σελήνης είναι σημαντικό.

Η κατανόηση των Κοσμικών Ρυθμών είναι καίρια για την βιοδυναμική κηπουρική. Το φως του ήλιου, της σελήνης, των πλανητών και των αστέρων φτάνει στα φυτά σε κανονικούς "Ρυθμούς". Κάθε "Ρυθμός" συμβάλει στη ζωή, την ανάπτυξη και τη μορφή των φυτών. Κατανοώντας το σήμα και την επίδραση κάθε "ρυθμού" μπορείτε να ρυθμίσετε τον κατάλληλο χρόνο για την προετοιμασία του εδάφους, τη σπορά, την καλλιέργεια και τη συγκομιδή, αποκτώντας ένα πλεονέκτημα στον έλεγχο της σοδειάς που προσδοκάτε.



Κηπουρική σύμφωνα με τις φάσεις του φεγγαριού

Η σελήνη επιδρά στην ανάπτυξη των φυτών μέσα από την έλξη που ασκεί στο νερό. Τα φυτά περιέχουν νερό στη σύστασή τους σε πολύ μεγάλο ποσοστό και έτσι ανταποκρίνονται στις παλιρροιακές έλξεις της σελήνης. Υπάρχουν δύο τύποι επίδρασης, που η σελήνη ασκεί στα φυτά. Η πρώτη επίδραση εξαρτάται από τη φάση στην οποία βρίσκεται η σελήνη, όταν αυξάνεται ή μειώνεται σε φως. Τότε η έλξη της βαρύτητας της σελήνης επιδρά στις ρίζες και στην ανάπτυξη των φύλλων. Όπως ακριβώς η σελήνη έλκει τις παλίρροιες στους ωκεανούς, με τον ίδιο τρόπο έλκει και τις μικρότερες ποσότητες νερού, αναγκάζοντας την υγρασία να ανέβει κοντύτερα στην επιφάνεια κατά τη διάρκεια που η σελήνη είναι στη γέμιση (αυξάνεται) ή τραβώντας τις ρίζες προς τα κάτω όταν η σελήνη βρίσκεται στη χάση (ελαττώνεται). Γενικά η καλύτερη στιγμή για φύτεμα είναι λίγο πριν την Νέα σελήνη και κατά τη διάρκεια της φάσης της γέμισης. Η περίοδος της χάσης είναι καλή για να καθαρίσουμε τους κήπους μας από τα ζιζάνια ή τα νεκρά φυτά, να σκαλίσουμε τα παρτέρια, να κλαδέψουμε, να κάψουμε τα σκουπίδια, να κάνουμε κομπόστ και γενικά να αραιώσουμε την βλάστηση που περισσεύει. Ωστόσο μερικά φυτά είναι καλύτερα να τα "ξεκινάμε" κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων φάσεων της σελήνης. Για παράδειγμα όταν έχουμε Νέα σελήνη είναι ιδανικό να φυτέψετε λουλούδια, θάμνους, δέντρα, και μερικά λαχανικά όπως το σπανάκι, το λάχανο, το μαρούλι και άλλα που μας ενδιαφέρει κυρίως το επάνω μέρος τους, αυτό που βρίσκεται πάνω από το έδαφος. Έτσι όσο η σελήνη μεγαλώνει για να φτάσει στην πανσέληνο, τραβάει τα φυτά προς τα πάνω βελτιώνοντας την ανάπτυξή τους.

Οι επιδράσεις των "Σεληνιακών σημείων", των δώδεκα ζωδιακών σημείων (των δώδεκα αστερισμών), πάνω στα φυτά, θα λέγαμε ότι είναι πιο πολύπλοκες. Η σελήνη κάνει ένα πλήρη κύκλο των ζωδιακών σημείων μία φορά το μήνα περνώντας από κάθε αστερισμό σε χρόνο που διαρκεί 1.5 ως 3 μέρες. Η σελήνη δρα σαν δορυφόρος παίρνοντας τις δυνάμεις των αστερισμών, μεταφέροντας τις στη γη και επηρεάζοντας με αυτές διάφορα μέρη των φυτών. Η επιρροή της πάνω στα τέσσερα φυσικά στοιχεία (γη, αέρας, φωτιά και νερό, μεταβάλλεται καθώς περνάει μέσα από τα ζωδιακά σημεία. Όταν η σελήνη βρίσκεται στον Άρη, τον Λέοντα και τον Τοξότη οι μέρες είναι πολύ θερμές. Οι θερμές μέρες είναι καλές για τον σχηματισμό καρπών στα δέντρα αλλά και για τους σπόρους. Ο Ταύρος, η Παρθένος και ο Αιγόκερως βοηθούν στην ανάπτυξη των ριζών. Άρα την εποχή που η σελήνη βρίσκεται σ' αυτούς τους αστερισμούς, είναι η καλύτερη περίοδος για βλαστική αναπαραγωγή, δηλαδή για να φυτέψουμε μοσχεύματα. Όταν η σελήνη βρίσκεται στους Διδύμους, τον Ζυγό και τον Υδροχόο, η ευνοϊκή επιρροή της αναπτύσσεται στα λουλούδια, στη μορφή, το άρωμα και το χρώμα τους, λόγω της επίδρασής της στον αέρα. Όταν η σελήνη βρίσκεται στον Καρκίνο, τον Σκορπιό και τους Ιχθείς, βοηθάει στην βλαστική ανάπτυξη των φυτών λόγω της επίδρασής της στο νερό.

Ανθισμένη Σελήνη!

Επιστήμονες από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία του Διαστήματος μας διαβεβαιώνουν ότι η μέρα κατά την οποία ο μοναδικός φυσικός δορυφόρος της Γης θα ανθίσει είναι πολύ κοντά.
Μια ερευνητική ομάδα από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος απέδειξε ότι το φυτό Καλέντουλα μπορεί να αναπτυχθεί σε σκληρό υπέδαφος όπως αυτό της επιφάνειας της σελήνης, χωρίς να χρειάζεται φροντίδα.

Η Calendula officinalis (καλέντουλα η φαρμακευτική) καλλιεργείται και σαν καλλωπιστικό σε κήπους. Η Calendula arvensis, είναι το άγριο φυτό που θα συναντήσουμε σε πολλά μέρη της πατρίδας μας, συνήθως με το όνομα νεκρολούλουδο. Φυτό εξαιρετικά προσαρμοστικό σε δύσκολες συνθήκες, σε άνυδρα εδάφη, έχει μάθει να αντέχει την μεγάλη ηλιοφάνεια και το κρύο της νύχτας.

Κάποιοι από τους επιστήμονες θεωρούν την καλλιέργεια των φυτών στη σελήνη ως ένα βήμα μπροστά προς την αποίκηση της. Ωστόσο δεν είναι αυτός ο επίσημος σκοπός της Esa, με ένα από τα ανώτερα στελέχη της υπηρεσίας να απορρίπτει την ιδέα και να την κατατάσσει στις θεωρίες «επιστημονικής φαντασίας».

Τα αποτελέσματα της νέας έρευνας παρουσιάστηκαν στο συνέδριο European Geosciences Union (EGU) της Βιέννης, την μεγαλύτερη ετήσια συνάντηση επιστημόνων που μελετούν τη γη, το κλίμα της και το διάστημα.

Ο Bernard Foing, επιφανής επιστήμονας από το European Space Research and Technology Centre (Estec) της Ολλανδίας, θεωρεί ότι η καλλιέργεια φυτών στη σελήνη θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για την ανίχνευση του τρόπου με τον οποίο η ζωή μπορεί να προσαρμοστεί στη συνθήκες της σελήνης και ως πρακτική αρωγή στην εγκατάσταση επανδρωμένων βάσεων.

«Θα μπορούσαμε να κατασκευάσουμε ένα σύστημα κυκλοφορίας και ανάκτησης νερού, το οποίο είναι το είδος του συστήματος που θα θέλαμε να αναπτυχθεί σε οποιαδήποτε περίπτωση είναι απαραίτητη η ύπαρξη ενός βασικού συστήματος υποστήριξης ζωής,» σχολιάζει ο Foing. «Επιπλέον πρόκειται για ένα είδος τεχνολογικής πρόκλησης αφού αφορά τη διατήρηση μιας απλής μορφής ζωής σε ένα περιβάλλον ακραίων περιβαλλοντικών συνθηκών.»
Τα βακτήρια

Σε πρώτη φάση, η τοποθέτηση αυτόνομων συστημάτων με σπόρους και θρεπτικές ουσίες στη σελήνη και η μετέπειτα παροχή νερού και μιας τεχνητής ατμόσφαιρας θα είναι λίγο διαφορετική από την ανάπτυξη σε διαστημικούς σταθμούς, η οποία έχει πραγματοποιηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν.

Σύμφωνα με την αναφορά που έγινε στο συνέδριο της Βιέννης, ένα νέο βήμα στον πειραματικό τομέα είναι η εξουδετέρωση της ανάγκης για μεταφορά θρεπτικών ουσιών και χώματος από τη γη.

Μια ερευνητική ομάδα της οποίας επικεφαλείς είναι οι Natasha Kozyrovska και Iryna Zaetz από την Εθνική Ακαδημία Επιστημών στο Κίεβο, καλλιέργησε το φυτό καλέντουλα σε ορυκτό ανορθωσίτη, ένα είδος ορυκτού που υπάρχει στη γη και είναι αρκετά συγγενικό με αυτό της επιφάνειας της σελήνης.


Σε καθαρό ανορθωσίτη, το φυτό παρουσίασε μειωμένη ανάπτυξη, όμως μετά από την προσθήκη διαφόρων ειδών βακτηρίων το φυτό άνθισε, αφού τα βακτήρια του παρείχαν τα στοιχεία που πραγματικά χρειαζόταν από το υπέδαφος.

Ο Δρ.Foing, ο οποίος παρουσίασε τη μελέτη στο συνέδριο της Βιέννης, είπε ότι δεν υπήρχε βασικός λόγος για τον οποίο η ίδια ιδέα δεν θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την καλλιέργεια ακόμα και φρούτων στην Σελήνη. Παρόλα αυτά, όπως προσθέτει, οι επιστήμονες θα μπορούσαν να πραγματοποιήσουν μια περαιτέρω έρευνα, επιλέγοντας φυτά και βακτήρια ή ακόμα και γενετικά τροποποιημένα είδη, τα οποία θα μπορούν να ανταπεξέλθουν στις ακραίες συνθήκες της Σελήνης.
Η επιδρομή

Μετά από χρόνια αδιαφορίας, η τελευταία δεκαετία έχει γίνει μάρτυρας της αναζωπύρωσης του ανθρώπινου ενδιαφέροντος για την εξερεύνηση της Σελήνης.

Το διαστημικό σκάφος SMART-1 της Ευρώπης, με την πρωτοπόρα ιοντική μηχανή του, έφερε σε πέρας την αποστολή του το 2006 με μια προμελετημένη προσεδάφιση στη Σελήνη.

Τα διαστημόπλοια Chang'e 1 και Kaguya της Κίνας και της Ιαπωνίας αντίστοιχα ξεκίνησαν το ταξίδι τους το περασμένο έτος, ενώ το Chandrayaan 1 της Ινδίας πρόκειται να εκτοξευθεί σε μερικούς μήνες. Εντωμεταξύ, η Αμερική δεσμεύεται να επιστρέψει στην Σελήνη έως το 2020.

Εντούτοις, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος δεν είναι ακόμα σίγουρη για τις μελλοντικές αποστολές στη Σελήνη. Μια πρόταση για την προώθηση της αποστολής Moon Next, η οποία πιθανότατα θα απασχολεί ένα κινούμενο όχημα έως το 2015, θα συζητηθεί μέσα στο έτος. Ακόμα όμως και εάν η προηγούμενη αποστολή πραγματοποιηθεί, κάποιοι εκπρόσωποι της Esa τόνισαν ότι η καλλιέργεια φυτών, φρούτων ή λαχανικών δεν θα συμπεριλαμβάνεται στα σχέδια της αποστολής: όπως παρατήρησε κάποιος, πρόκειται απλά για σενάριο επιστημονικής φαντασίας...

Όμως ο Bernard Foing, διευθυντής της Διεθνούς Ομάδας για την Εξερεύνηση της Σελήνης (ILEWG), ο οποίος αναζητάει συναρπαστικούς και πρωτότυπους τρόπους μελέτης των κοσμικών μας γειτόνων, θεωρεί ότι κάποια στιγμή κάποια χώρα θα προχωρήσει στην καλλιέργεια σπόρων από τη γη.

«Αναρωτιόμαστε εάν θα μπορούσαμε να επιτύχουμε κάτι τέτοιο με κάποιο είδος εξελιγμένου ρομποτικού μηχανισμού, πριν ακόμα αποφασίσουμε να μεταφέρουμε τον άνθρωπο στη Σελήνη,» αναφέρει ο Foing

Χρήσιμες συμβουλές για τον μήνα Απρίλιο

ΑΠΡΙΛΙΟΣ
Τον Απρίλιο έχουμε ήδη τα περισσότερα φυτά μας ανθισμένα, τα οποία ‘‘ζωγραφίζουν’’ θαυμάσιες παραστάσεις στον κήπο και τη βεράντα μας με τη δροσερή αναπνοή τους και τα πολύχρωμα άνθη τους.
Μικρά ή μεγάλα τα ανθισμένα πλαίσια με τα ποώδη, πολυετή ή τα εποχιακά φυτά ομορφαίνουν το χώρο μέσα στον καταπράσινο χλοοτάπητα, αλλά μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν και για την οριοθέτηση ενός παρτεριού.

ΠΡΟΣΟΧΗ!
Σε ανθισμένα πλαίσια και σε θαμνώδεις μπορντούρες δε φυτεύουμε διαφορετικά είδη φυτών, αλλά μόνο ένα, εκτός και αν ανήκουν σε συγγενείς ποικιλίες και ταιριάζουν μεταξύ τους.

Το μήνα αυτό μπορούμε να φυτέψουμε εποχιακά φυτά, όπως είναι ο κατηφές, η σερφίνια, η πετούνια, η βερβένα, ο βασιλικός, η γκαζάνια και η πορτουλάκα, για να δώσουμε περισσότερο χρώμα στον κήπο μας.
Πρόκειται για φυτά που χρειάζονται αρκετό ηλιακό φως, καθώς επίσης και συχνό πότισμα, ιδιαίτερα τις πολύ θερμές μέρες.


ΚΑΤΗΦΕΣ ή ΤΑΓΕΤΗΣ
Ο κατηφές είναι εύκολο να καλλιεργηθεί και προσαρμόζεται πολύ γρήγορα σε έναν κήπο. Το μέγεθος των φυτών διαφέρει ανάλογα με την ποικιλία και το ύψος τους φτάνει τα 20-25 ή τα 60-70 εκατοστά. Οι κατηφέδες μπορούν να καλλιεργηθούν σε διάφορους τύπους χώματος. Το πλούσιο ηλιακό φως τους βοηθάει να ανθίσουν καλύτερα. Φυτεύονται νωρίς την άνοιξη και αν διατηρηθούν καλά ποτισμένοι και αφαιρεθούν τα μαραμένα άνθη, τα φυτά σας θα συνεχίζουν να ανθίζουν μέχρι τα πρώτα φθινοπωρινά κρύα.
Οι κατηφέδες μερικές φορές κάνουν μια μικρή παύση της ανθοφορίας τους στη ζέστη του καλοκαιριού. Θα επανέλθουν δυνατότεροι το φθινόπωρο αν τους λιπάνετε κατά τα μέσα του καλοκαιριού με το ίδιο λίπασμα που χρησιμοποιούσατε την άνοιξη. Μην χρησιμοποιήσετε πολύ αζωτούχο λίπασμα, γιατί το πολύ άζωτο θα κάνει τους κατηφέδες μεγάλους, με πολλά φύλλα και με λίγα λουλούδια. Όταν καλλιεργείτε κατηφέδες σε γλάστρες, ζαρντινιέρες ή γενικά σε δοχεία, λιπαίνετέ τους μια φορά το μήνα ρίχνοντας ένα κουταλάκι του γλυκού λίπασμα στο χώμα γύρω από κάθε φυτό και ποτίζοντας καλά. Τέλος να αφαιρείτε τα παλιά και μαραμένα λουλούδια. Αυτό θα βοηθήσει τα φυτά να παραμείνουν φρέσκα και να συνεχίζουν να ανθίζουν.

ΣΕΡΦΙΝΙΑ
Οι σερφίνιες είναι τα γνωστότερα καλοκαιρινά, ετήσια, ανθοφόρα φυτά. Έχουν πράσινα φύλλα και αρωματικά χωνοειδή άνθη από τα μέσα της άνοιξης ως τα τέλη του φθινοπώρου. Ο πολλαπλασιασμός τους γίνεται με σπορά νωρίς την άνοιξη.
Καλλιεργούνται σε ηλιαζόμενες, προστατευμένες από τους δυνατούς ανέμους θέσεις και σε χουμώδη, στραγγιζόμενα, μέτρια υγρά εδάφη σε γλάστρες και σε ανθώνες.



ΠΕΤΟΥΝΙΑ
Οι πετούνιες είναι εύκολο να καλλιεργηθούν. Αναπτύσσονται θαυμάσια σε περιβάλλον όπου το χώμα έχει καλή αποστράγγιση, και το πλούσιο ηλιακό φως βοηθάει στην καλύτερη ανθοφορία τους. Φυτεύονται την άνοιξη και είναι ικανές να ανθίζουν καθ' όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού μέχρι τα πρώτα κρύα του φθινοπώρου, αλλά χρειάζονται λίπανση για να διατηρούνται φρέσκιες. Σε περιοχές χωρίς μεγάλες παγωνιές οι πετούνιες μπορούν να φυτευτούν και το φθινόπωρο. Το μέγιστο ύψος που μπορούν να φτάσουν είναι τα 20 εκατοστά.


ΒΕΡΒΕΝΑ
Η βερβένα είναι εδαφοκαλυπτική πόα με μεγάλη διάρκεια ανθοφορίας. Καλλιεργείται κυρίως ως ανθόφυτο. Έχει έρπουσα ανάπτυξη, πράσινα φύλλα και άνθη από τα μέσα της άνοιξης ως τα πρώτα κρύα του χειμώνα. Πολλαπλασιάζεται με σπορά και με διαίρεση.
Αναπτύσσεται σε ηλιόλουστες θέσεις, προστατευμένες από τους παγετούς και σε μέτρια υγρά, στραγγιζόμενα γόνιμα εδάφη.
Φυτεύεται σε ανθώνες και γλάστρες.


ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ
Ο βασιλικός είναι αρωματικό ετήσιο, ποώδες φυτό. Η καταγωγή του είναι από την Ινδία και το Ιράν και σήμερα καλλιεργείται σε πολλές περιοχές του κόσμου.
Τα φύλλα του είναι ωοειδή, μυτερά, ακέραια ή οδοντωτά, πράσινα, έντονα ή σκούρα σε ορισμένες ποικιλίες. Τα άνθη του είναι μικρά και λευκά ή λευκορόδινα.
Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες που διακρίνονται για το μέγεθος των φύλλων (μικρόφυλλες και πλατύφυλλες). Ο βασιλικός καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό φυτό σε γλάστρες και κήπους και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται αποξηραμένα σαν καρύκευμα και αφέψημα.

ΓΚΑΖΑΝΙΑ
Η γκαζάνια είναι φυτό πολυετές , ποώδες , αειθαλές , χαμηλής βλάστησης 15-20 cm . Τα φύλλα του είναι λογχοειδή , χνουδωτά , στενόμακρα , σκουροπράσινα στην επάνω επιφάνεια και αργυρόχρωμα στην κάτω επιφάνεια.
Έχει πλούσια, εντυπωσιακή και παρατεταμένη ανθοφορία. Τα άνθη του είναι διαφόρων χρωματισμών με τα συνηθέστερα αυτών να είναι κίτρινο , πορτοκαλί , ρόδινο και λευκό. Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γκαζάνιας είναι το κλείσιμο του άνθους κατά την διάρκεια της νύχτας ή νεφελώδη καιρού .
Πολλαπλασιάζεται με σπόρους ήμε έριζα μοσχεύματα την άνοιξη .
Είναι φυτό χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις όσον αφορά το έδαφος , αλλά προτιμά προστατευμένες θέσεις από τους ισχυρούς ανέμους και το κρύο . Αναζητά ηλιόλουστα σημεία στον κήπο . Αντέχει σε παραθαλάσσιες περιοχές .
Φυτό κατάλληλο για βραχόκηπους , ανθισμένες μπορντούρες , γλάστρες , ζαρντινιέρες και συστάδες χρώματος μέσα σε χλοοτάπητες .

Φεϊζόα - (Feijoa sellowiana - Acca sellowiana)

Γνωρίζετε ότι τα λουλούδια του φυτού Feijoa sellowiana τρώγονται, ότι είναι πολύ γλυκά και μοιάζουν λίγο στη γεύση με μαλλί της γριάς;



Η Φεϊζόα (Feijoa sellowiana, ή και Acca sellowiana), γνωστότερη ως Pineapple Guava ή Guavasteen είναι ένας αειθαλής θάμνος ή μικρό δέντρο ύψους 1-7 μέτρων, καταγόμενη από τα υψίπεδα της νότιας Βραζιλίας, από περιοχές της Κολομβίας, της Ουρουγουάης και της βόρειας Αργεντινής.

Ένας Γερμανός βοτανολόγος, ο Otto Karl Berg ονόμασε το φυτό αυτό Feijoa, από τον Joao da Silva Feijo, έναν Βραζιλιάνο βοτανολόγο. Πρόκειται για ένα υπέροχο φαγώσιμο φυτό. Είναι ένας από τους πιο ευπροσάρμοστους θάμνους, κάνει ωραίες μπορντούρες και είναι κατάλληλος για να συνδυαστεί με άλλα είδη σε φράκτες από θάμνους. Σαν αειθαλές προσθέτει την ομορφιά του στο τοπίο όλο το χρόνο. Μεγαλώνει αργά και είναι εύκολο να τη διατηρήσει κανείς σε μικρό μέγεθος. Είναι κατάλληλο για να φυτευτεί σε μεγάλες γλάστρες και είναι ένα όμορφο φυτό για τη βεράντα, που χρειάζεται προστασία μόνο τους πολύ κρύους χειμώνες. Είναι ανεκτικό στην ξηρασία με ευπαρουσίαστα γκριζοπράσινα φύλλα, γευστικούς καρπούς αλλά και φαγώσιμα λουλούδια.

Η feijoa είναι ένας αειθαλής θάμνος με αργή ανάπτυξη που μπορεί να φτάσει περίπου τα 4.5 μέτρα σε ύψος και άλλο τόσο σε πλάτος. Ο φλοιός του έχει απαλό γκρι χρώμα και τα κλαδιά που απλώνει είναι φουσκωτά στα σημεία των διακλαδώσεων και είναι καλυμμένα με λευκό χνούδι όταν είναι νεαρά. Τα φύλλα της Feijoa έχουν σκουροπράσινο γυαλιστερό χρώμα από την πάνω πλευρά και υπόλευκο-ασημί από την κάτω. Τα λουλούδια είναι πολύ εντυπωσιακά βαθυκόκκινα στο κέντρο με φωτεινά ροζ πέταλα.

Τόσο τα φρούτα όσο και τα λουλούδια του είναι φαγώσιμα. Τα φωτεινά ροζ λουλούδια είναι πολύ γλυκά και μοιάζουν λίγο στη γεύση με μαλλί της γριάς. Τα λουλούδια του φυτού τρώγονται ωμά. Τα πέταλά τους είναι γλυκά, τραγανά και νοστιμότατα. Πρέπει να μαζεύονται μόλις αρχίζουν να μαλακώνουν.

Εκτός από τα φρούτα που προσφέρει ο θάμνος αυτός είναι και ευχάριστος οπτικά καθώς αυξάνεται πλουσιοπάροχα σε μέγεθος. Όταν φυτευτούν κοντά ο ένας με τον άλλο οι θάμνοι αυτοί, φτιάχνουν ωραίους φράχτες, φυσικά παραβάν ή ανεμοφράχτες. Η feijoa μπορεί επίσης να αναπτυχθεί πάνω σε πέργκολα/καφασωτό ή να αναπτυχθεί με μορφή μικρού δέντρου (6-7,5 μέτρα ύψος), με έναν ή περισσότερους κορμούς. Το ξύλο των κορμών του χαρακτηρίζεται συμπαγές και σκληρό.

Οι καρποί του φυτού τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι και έχουν μια απολαυστική νοστιμότατη και αρωματική γεύση, κάτι σαν συνδυασμό από ανανά και φράουλα. Είναι καλύτερο σαν φρέσκο φρούτο αλλά μπορεί επίσης να γίνει ωραιότατες πίτες, κέικ, πουτίγκες, μαρμελάδες, ζελέ κλπ. Η feijoa μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί ως ενδιαφέρουσα προσθήκη σε χυμούς και smoothies φρούτων, ή για να φτιάξει κρασί ή ακόμα και βότκα. Ακόμη, στη Νέα Ζηλανδία μπορεί κανείς να αγοράσει γιαούρτι με Feijoa, χυμούς, παγωτά κλπ. Μπορεί επίσης να μαγειρευτεί με διάφορους τρόπους αντικαθιστώντας ένα οποιοδήποτε γλυκό φρούτο. Τα φρούτα μπορεί να καταστραφούν από τα κρύα του φθινοπώρου αν και αποκτούν πιο έντονη γεύση σε χαμηλές θερμοκρασίες. Ο καρπός έχει περίπου 7.5 εκ. μήκος.

Φωτογραφικό υλικό απο την επίσκεψη μας στο Βέλγιο

Βρυξέλλες

Λιέγη

Γάνδη

Βρυξέλλες

Γάνδη

Λιέγη

Μπρίζ

Ποτίστε τα φυτά σας με το νερό της ΒΡΟΧΗΣ!

http://www.youtube.com/watch?v=Eq6NqDjxeQA&feature=player_embedded#

Καντε κλικ στον σύνδεσμο για να δείτε το βίντεο